хәл
Башкирский
Морфологические и синтаксические свойства
| падеж | ед. ч. | мн. ч. | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Им. | хәл | хәлдәр | |||||||||||||||
| Прит. | хәлдең | хәлдәрҙең | |||||||||||||||
| Д. | хәлгә | хәлдәргә | |||||||||||||||
| В. | хәлде | хәлдәрҙе | |||||||||||||||
| М. | хәлдә | хәлдәрҙә | |||||||||||||||
| Исх. | хәлдән | хәлдәрҙән | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
хәл
Существительное.
Произношение
- МФА: [χæl]
Семантические свойства
Значение
- обстановка, ситуация, положение; обстоятельство ◆ ғаилә хәле — семейное положение ◆ астың хәлен туҡ белмәй. — сытый голодного не разумеет.
- случай, происшествие; ситуация ◆ Тормошта төрлө хәлдәр була — в жизни случается разное. ◆ Хәҙер инде күп йылдар үткәс, ул ваҡыттарҙағы хәлдәрҙең күбеһе хәтерҙән юйыла бара. — Сейчас, по прошествии многих лет, многие события того времени стираются из памяти. ◆ Был хәл тураһында район гәзитендә мәҡәлә яҙып сығарҙылар инде. — Об этой ситуации уже напечатали статью в районной газете.
- состояние здоровья; сила, мочь ◆ өләсәйҙең хәле насар, табипҡа алып барыр кәрәк. — бабушка в плохом состоянии, нужно отвезти её к врачу.
- состояние дел ◆ Отсутствует пример употребления (см. рекомендации).
- материальное положение ◆ Фатир алырға хәлемдән килмәй әле, ипотекаға алыр кәрәк — Я пока не в состоянии купить квартиру, нужно взять в ипотеку
- лингв. обстоятельство ◆ рәүеш хәле — обстоятельство образа действия ◆ ваҡыт хәле — обстоятельство времени
Синонимы
Антонимы
Гиперонимы
Гипонимы
Родственные слова
| Ближайшее родство | |
Этимология
От арабск. حال "состояние; событие; обстоятельство".
Татарский
Латиница (Latinça)
xäl
Морфологические и синтаксические свойства
| падеж | ед. ч. | мн. ч. | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Им. | хәл | хәлләр | |||||||||||||||
| Прит. | хәлнең | хәлләрнең | |||||||||||||||
| Д. | хәлгә | хәлләргә | |||||||||||||||
| В. | хәлне | хәлләрне | |||||||||||||||
| М. | хәлдә | хәлләрдә | |||||||||||||||
| Исх. | хәлдән | хәлләрдән | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
хәл
Существительное.
Корень: -хәл-.
Произношение
Семантические свойства
Значение
- состояние, положение
- сила, мочь ◆ түзәр хәлем калмады — нет мочи
- обстановка, обстоятельство
- происшествие, случай ◆ күңелсез хәл — неприятный случай
- лингв. обстоятельство
Синонимы
Фразеологизмы и устойчивые сочетания
- хәл алырга
- хәл бетәргә
- хәл белергә
- хәл сорашырга
- хәл итәргә
- хәл итәрлек
- хәл кадәренчә
- хәл килгәнчә
- хәл фигыль
- хәл җитмәслек
- хәл җыярга
- хәл җөмлә
- хәлләр ничек?
- хәл эчендә
- хәлгә керергә
- хәлгә керүчән
- хәлдән килергә
- хәлдән тайганчы
- хәлдән тайдырырга
- хәлдән таярга
Родственные слова
| Ближайшее родство | |
| |
Этимология
Из арабского языка